Basilíka (eða basil) er ein vinsælasta kryddjurtin og getur dafnað vel – ef þú annast hana rétt. Hér eru 10 góð ráð til að halda basilikunni þinni heilbrigðri og bragðgóðri:
1. Settu hana á sólríkan stað
Basilíka elskar sól. Hún þarf a.m.k. 6 klst. af beinu sólarljósi á dag – meira ef mögulegt er, í glugga sem snýr í suður.
2. Vökvaðu reglulega – en ekki of mikið
Basilíka vill raka en ekki bleytu. Vökvaðu þegar efsta lagið af moldinni er farið að þorna. Best er að vökva neðan frá eða beint við rótina.
Forðastu að vatn safnist í pottinum – Ef rótin rotnar drepst plantan.
3. Klíptu toppana af reglulega
Klíptu toppana reglulega af til að:
- Koma í veg fyrir að hún blómgist (þá hættir hún að vaxa)
- Til þess að plantan verði þéttari og grænni.
Klíptu ofan við laufpör með fingrunum eða hreinum skærum.
4. Gefðu henni gott pláss
Ef basilíkan er í of litlum potti, hægir það á vexti hennar. Endurplantaðu í stærri pott með góðri mold ef hún virðist þétt eða ofvaxin.
5. Hafðu góða loftræstingu
Þó basilíka vilji hita, þá þarf hún ferskt loft til að forðast sveppa- eða skordýravandamál. Ekki setja hana alveg fast við rúðu eða vegg.
6. Verndaðu hana gegn kulda
Basilíka þolir ekki kulda – allt undir 10°C getur skemmt hana. Aldrei skilja hana eftir úti að næturlagi ef næturfrost er mögulegt.
7. Fylgstu með meindýrum
Ef þú sérð hvíta flekki eða gat í laufum, þá gætu verið einhver meindýr í henni. Þvoðu blöðin með volgu vatni eða notaðu milda sápuvatnslausn.
8. Forðastu blómgun
Þegar basilíka byrjar að blómstra, beinir hún orkunni frá laufunum. Klíptu blómaknappana strax af – þannig hún haldi áfram að framleiða lauf.
9. Skerðu ekki meira en 1/3 í einu
Þegar þú tekur af henni lauf til að nota í matinn, skera aðeins ⅓ af plöntunni í senn. Þetta tryggir að hún nái sér hratt aftur.
10. Njóttu ferskleikans – eða frystu
Notaðu laufin fersk eða frystu þau (heil eða sem pestó) til að geyma bragðið. Basilíka þornar ekki vel – hún missir þá mestan ilm og bragð.
Kidda Svarfdal er ritstjóri og eigandi Hún.is en hún er frá Djúpavík á Ströndum. Hún fór á bát og snjósleða í skólann þegar hún var lítil og var í heimavist í Finnbogastaðaskóla. Hún hefur haft gaman að krossgátum og íslensku frá unga aldri og hefur skrifað ljóð, sögur, pistla og fleira. Ásamt því að skrifa á Hún.is er Kidda, ásamt fjölskyldu sinni, mikið í Djúpavík þar sem fjölskyldan er með ferðaþjónustu.
